Chíabal

Het doel van onze weekendreis was tweeledig: een dag doorbrengen bij een traditionele Maya-familie, en het beklimmen van het hoogste niet-vulkanische gebergte van Midden-Amerika.

De reis was niet zonder tegenslag. Na een lang oponthoud door een stuk weggespoelde bergweg bleek de beklimming van Huehuetenango naar Chíabal te steil voor ‘La Celeste’ – de 27 jaar oude Mazda van Hector waarmee we reisden. Halverwege de achterlijk steile haarspeldbochten zonder vangrails begon de motor te koken. Gelukkig bleek een afkoelpauze en bijvullen van de motorkoeling een adequate voldoende remedie om de beklimming – zij het in gematigd tempo – af te maken. ‘La Celeste’ bleek bewees dus ook ‘caprichosa’ te zijn. We moesten ons regelmatig laten inhalen door pick-ups, en minibusjes die zowel in als op de bus mensen naar boven slingerden.

Eenmaal aangekomen op 3.300 meter is de natuur totaal anders dan de op 65 meter hoogte gelegen woonplaats van de familie Sicán. Het tropische groen is verruild voor lage grijs-groene begroeiing en lange rijen rode bloemen die de wegen markeren. De dorpjes zijn klein, met lemen en stenen huisjes, micro-winkeltjes en -handeltjes en veel zelfredzaamheid.

Na even zoeken vinden we het gehuchtje Chíabal. Eenmaal vragen naar de familie Don Domingo levert direct de juiste aanwijzing op. Nadat we de ‘Celeste’ over de modder en keienpaden naar boven hebben gedirigeerd komen we aan bij het huisje van de familie Don Domingo. De oudste zoon, Fransisco, ontvangt ons en neemt ons meteen op sleeptouw naar de familie Guadalupe, waar Hector en Hemerzon zullen verblijven.Beide lemen huisjes zijn 7 jaar geleden uitgebreid met een vertrek voor eco-touristen. Onder andere door projecten van Commundo hebben deze families ondersteuning gekregen bij het opzetten van voorzieningen, zoals veilig eten, slaapvertrekken en uitjes in de buurt. Hierdoor worden deze arme gezinnen iets meer zelfvoorzienend, en leren zowel de toeristen als de bewoners direct van elkaars culturen.

De twee huisjes hebben veel gemeen: een centrale kamer die wordt gedomineerd door het houtgestookte fornuis, waaraan aan beide kanten gezeten kan worden. Gezien de kou hier is dat slim bekeken. Door het vuur loopt ook een waterleiding, die daarmee direct warm water oplevert – voor koken en wassen. Speciaal voor de toeristen is er een tafeltje en wat stoeltjes geregeld, waaraan wij mogen plaatsnemen. De maaltijden bestaan uit groenten van eigen land en eieren van eigen kippen. Hector en Hemerzon hebben geluk dat de familie Don Guadalupe net een stukje schapenvlees heeft gekocht.

We hebben de indruk dat deze families, ondanks het eenvoudige leven, behoorlijk gelukkig zijn, en ook blij met de inkomsten die dit eco-toerisme oplevert. Een van de dochters studeert momenteel zelfs in de Verenigde Staten (gesubsidieerd). We zijn ook heel blij dat Yahir dit mag meemaken; we hebben hem al wel eens proberen te vertellen hoe goed hij het heeft in Nederland, en dit zet ons verhaal duidelijk kracht bij. Yahir is onder de indruk en heeft tegelijkertijd ook plezier in dit avontuur.

Tegen 21:00 kruipen we onder drie dikke dekens van ‘Base Camp 2’ en bereiden we ons mentaal voor op de dag van morgen, als we ‘La Torre‘ gaan beklimmen.

[nggallery id=13]